Si Gabriel “Gab” Reyes ay isang taong ang mga pangarap ay laging nasa alapaap. Mula pagkabata, habang nakaupo sa dalampasigan ng kanilang maliit na baryo sa Palawan, ang tanging tinitingnan niya ay hindi ang asul na dagat, kundi ang mga eroplanong nag-iiwan ng puting guhit sa kalangitan. “Isang araw, Kuya,” sabi niya sa kanyang nakatatandang kapatid na si Miguel, “magiging piloto ako. Ililipad kita sa buong mundo.”

Si Miguel naman ay isang taong ang mga paa ay laging nakatapak sa lupa, o sa buhangin, o sa sahig ng kanilang maliit na bangka. Sampung taon ang agwat ng kanilang edad. Maagang naulila, si Miguel ang tumayong ama at ina kay Gabriel. Ipinagpalit niya ang sarili niyang pangarap na maging marine biologist para maging isang mangingisda, tulad ng kanilang ama, para lamang mapag-aral ang kanyang henyong kapatid.

Ang bawat huli ni Miguel, ang bawat patak ng kanyang pawis, ay napupunta sa matrikula at mga libro ni Gabriel. “Mag-aral ka lang nang mabuti, bunso,” laging sabi ni Miguel. “Hayaan mo na ako dito sa dagat. Ang pangarap mo, pangarap ko na rin.”

Hindi binigo ni Gabriel ang kanyang kuya. Nakapagtapos siya bilang cum laude sa isang prestihiyosong aviation school, sa tulong ng walang-sawang pagsisikap ni Miguel at ng isang scholarship. Mabilis siyang nakakuha ng trabaho, at dahil sa kanyang pambihirang galing, mabilis din siyang umangat. Naging isa siyang international commercial pilot para sa isang malaking airline sa Middle East.

Ang simpleng anak ng mangingisda ay naging isang agila ng himpapawid. Ang kanyang sahod ay lumaki, ang kanyang buhay ay umasenso. Ngunit sa bawat paglipad niya sa iba’t ibang bansa, sa bawat pagtira niya sa mga 5-star hotel, ang kanyang puso ay laging nasa Palawan, sa kanyang kuya.

Buwan-buwan, nagpapadala siya ng malaking halaga. “Kuya, itigil mo na ang pangingisda,” pakiusap niya sa telepono. “Mag-relax ka na lang. Ako na ang bahala sa’yo.”

Ngunit laging tumatanggi si Miguel. “Ano ka ba, bunso. Ito ang buhay ko. Ang dagat, kapag tinalikuran ka, malulungkot. Saka, iniipon ko lang ang padala mo. Para sa’yo ‘yan, para sa kinabukasan mo.”

Lumipas ang sampung taon. Si Gabriel, sa edad na tatlumpu’t dalawa, ay isa nang kapitan. Isang milyonaryo na may mga ari-arian sa iba’t ibang bansa. At si Miguel naman, sa edad na apatnapu’t dalawa, ay isa pa ring mangingisda.

Isang araw, nagdesisyon si Gabriel. Tama na. Oras na para suklian ang lahat ng sakripisyo ng kanyang kapatid. Nag-file siya ng isang mahabang leave at umuwi sa Pilipinas nang hindi nagpapaalam. Dala niya ang isang tseke na nagkakahalaga ng sampung milyong piso, sapat na para hindi na kailanman magtrabaho pa ang kanyang kuya.

Sa kanyang paglapag sa Palawan, ang kanyang puso ay puno ng pananabik. Naisip niya ang magiging reaksyon ng kanyang kuya. Ang kanilang yakapan, ang kanilang tawanan.

Sakay ng isang inarkilang van, tinahak niya ang pamilyar ngunit maalikabok na daan patungo sa kanilang baryo. Ngunit sa kanyang pagdating, isang kakaibang tanawin ang sumalubong sa kanya.

Ang kanilang maliit na bahay na kahoy ay nandoon pa rin, ngunit tila mas luma at mas sira. Ang bakod ay giba-giba. At sa bakuran, sa halip na ang kanyang kuya, isang babae ang naglalaba, habang isang batang lalaki, mga limang taong gulang, na payat at ubohin, ang naglalaro sa lupa.

“Excuse me po,” sabi ni Gabriel. “Dito po ba nakatira si Miguel Reyes?”

Tumingin ang babae sa kanya. Ang kanyang mga mata ay puno ng pagod at pag-aalala. “Sino po sila?”

“Ako po si Gabriel. Kapatid niya.”

Ang mukha ng babae ay nabalot ng pagkagulat. “Ikaw pala… ako si Elena. Asawa niya.”

Asawa? Nagulat si Gabriel. Hindi kailanman nabanggit sa kanya ni Miguel na nag-asawa na ito.

“Nasaan po si Kuya?”

Huminga nang malalim si Elena, at ang mga luha ay nagsimulang mamuo sa kanyang mga mata. “Gab… wala na ang kuya mo.”

“Anong wala na? Nasa’n siya? Nasa dagat?”

Umiling si Elena. “Isang taon na siyang wala, Gab. Namatay siya.”

Gumuho ang mundo ni Gabriel. Ang sahig na kanyang tinatapakan ay tila naging malambot na buhangin. “Hindi… hindi totoo ‘yan. Kausap ko lang siya sa telepono noong nakaraang buwan! Ang sabi niya, okay lang siya!”

At pagkatapos ay isinalaysay ni Elena ang buong katotohanan.

Dalawang taon na ang nakalipas, si Miguel ay na-diagnose na may isang malubhang sakit sa bato. Kailangan niya ng kidney transplant. Ngunit sa halip na sabihin ito kay Gabriel, inilihim niya ito.

“Ayaw niyang mag-alala ka, Gab,” umiiyak na sabi ni Elena. “Ang sabi niya, ang pangarap mo ang pinakamahalaga. Ayaw niyang maging pabigat sa’yo. Ang lahat ng perang ipinapadala mo… hindi niya ginalaw. Inipon niya lahat sa isang bangko, para raw sa pagpapatayo mo ng sarili mong bahay balang araw.”

Para matustusan ang kanyang dialysis, ipinagbili ni Miguel ang kanilang mas malaking bangka. Bumalik siya sa paggamit ng maliit na bangka, na mas nagpahirap sa kanyang katawan. Nagbenta siya ng mga ari-arian. Nang sa huli ay wala na silang mapagkukunan, at lumalala na ang sakit ng kanilang anak (na mayroon ding depekto sa puso mula pagkabata), gumawa si Miguel ng isang desperadong desisyon.

Isang gabi, lumabas siya para mangisda sa kabila ng paparating na bagyo. “Kailangan ko lang ng isang malaking huli, mahal,” sabi niya kay Elena. “Para sa dialysis ko at sa gamot ng bata.”

Hindi na siya bumalik.

Ang bangka niyang “Ang Tatlong Bituin” (na ipinangalan pala sa kanilang pamilya—siya, si Gabriel, at ang kanilang yumaong mga magulang) ay natagpuang wasak sa dalampasigan. Ang kanyang katawan ay hindi na natagpuan.

Niyakap ni Gabriel si Elena, ang kanyang balikat ay yumanig sa isang tahimik na pag-iyak. Ang kapatid na nag-alay ng buhay para sa kanya… ay namatay nang mag-isa, habang siya ay abala sa pagpapayaman. Ang sampung milyong pisong dala niya ay naging isang walang kwentang piraso ng papel, isang insulto sa sakripisyo ng kanyang kuya.

“May isa pa siyang iniwan, Gab,” sabi ni Elena.

Ibinigay niya kay Gabriel ang isang lumang passbook. At isang susi. “Ang passbook ng ipon niya para sa’yo. At ang susi… ng isang safety deposit box. Sabi niya, kung may mangyari sa kanya, ibigay ko raw sa’yo.”

Kinabukasan, pinuntahan ni Gabriel ang bangko. Sa loob ng safety deposit box, wala itong lamang pera o alahas. Ang laman nito ay isang salansan ng mga sulat. Mga sulat mula kay Miguel, na isinulat nito sa loob ng sampung taon. Bawat sulat ay para sa bawat kaarawan ni Gabriel na wala siya.

Ang mga sulat ay puno ng mga kwento—tungkol sa dagat, tungkol sa kanilang kabataan, tungkol sa kanyang pagmamalaki sa narating ng kanyang bunsong kapatid. At sa huling sulat, na isinulat ilang araw bago siya maglaho, may isang habilin.

“Bunso,

Kung nababasa mo ito, marahil ay kasama ko na sila Itay at Inay. Huwag kang malungkot. Masaya ako sa narating mo. Naabot mo ang mga alapaap na dati’y tinitingnan lang natin mula sa dalampasigan.

Mayroon akong isang huling pakiusap. Ang pangarap ko na maging isang marine biologist… hindi ko ito natupad. Ngunit ang pagmamahal ko sa dagat ay nanatili. Ang ating karagatan ay unti-unti nang namamatay. Ang mga coral reef ay nasisira. Ang mga isda ay nauubos.

Kung maaari sana, gamitin mo ang iyong tagumpay para tulungan silang bumangon. Iligtas mo ang dagat na nagbigay-buhay sa atin.

Huwag mo kaming pababayaan ni Elena at ng iyong pamangkin.

Mahal na mahal ka ng kuya, Miguel”

Sa pagbabasa ng sulat, isang bagong determinasyon ang nabuo sa puso ni Gabriel. Ang kanyang pagbabalik ay hindi pala para magbigay, kundi para tumanggap—isang misyon, isang huling habilin mula sa kanyang kapatid.

Hindi na bumalik si Gabriel sa pagiging piloto. Nanatili siya sa Palawan. Ginamit niya ang lahat ng kanyang yaman at koneksyon, hindi para magtayo ng mga gusali, kundi para itayo ang “Miguel’s Reef,” isang malaking marine conservation project, ang pinakamalaki sa buong bansa. Nagtayo siya ng mga coral nurseries, nag-organisa ng mga programa para sa mga mangingisda, at nagpondo ng mga scholarship para sa mga batang gustong maging marine biologist.

Ang kanyang pamangkin, na ipinangalan ding Miguel, ay matagumpay na naoperahan sa puso. At si Elena, ang babaeng minahal ng kanyang kuya, ay naging kanyang katuwang sa pagpapatakbo ng foundation.

Minsan, habang nakatayo sila sa dalampasigan, tanaw ang protektadong santuwaryo na ngayon ay puno na ulit ng buhay, tinanong ni Elena si Gabriel.

“Sa tingin mo, masaya na kaya ang kuya mo?”

Ngumiti si Gabriel, habang pinapanood ang isang agila na lumilipad sa himpapawid, pababa patungo sa asul na dagat. “Oo, Elena. Sigurado ako. Dahil ang agila… sa wakas, ay natuto nang magbantay sa dagat.”

Ang pag-uwi ni Gabriel ay hindi naging isang masayang sorpresa. Ito ay isang masakit na paggising. Ngunit sa gitna ng sakit, natagpuan niya ang isang bagong layunin, isang bagong direksyon sa paglipad. Hindi na sa mga alapaap ng ibang bansa, kundi sa kalangitan ng kanyang sariling bayan, habang binabantayan ang dagat na siyang huling hantungan at pamana ng kanyang minamahal na kuya.

At ikaw, mayroon ka bang kapatid na handang isakripisyo ang lahat para sa iyo? I-tag mo siya at magpasalamat!